Szacunek i tolerancja w szkole

Szacunek i tolerancja to dwa bardzo ważne elementy życia w społeczeństwie. Zarówno dzieci, jak i dorośli różnią się od siebie pod wieloma aspektami. Warto zapoznać dziecko z tymi różnicami i o nich rozmawiać. Szkoła jest jednym z miejsc, w których dziecko może zaobserwować te różnice i nauczyć się akceptowania ich. Uczeń, który jest szanowany przez innych, będzie się czuł bezpiecznie i będzie mógł się bezstresowo rozwijać. Wzajemny szacunek pozwala tworzyć zdrowe relacje. Żeby tak się stało, naukę należy rozpocząć już w domu.

Powrót do szkoły po wakacjach 

Z początkiem roku szkolnego, dziecko na pewno cieszy się na spotkanie z kolegami i koleżankami z klasy po wakacyjnej przerwie. Może się zdarzyć tak, że do klasy trafi uczeń, wyróżniający się jakąś niecodzienną cechą. Dobrze, aby dziecko wiedziało, że tego rodzaju różnice (ani żadne inne) nie powinny stać się powodem kpin, żartów, poniżania, obrażania czy przemocy. 

Tolerancja i nietolerancja to terminy, które dziecko powinno poznać, zanim przekroczy próg szkoły. Brak akceptacji w szkole to poważny problem, z którym niestety nadal dziecko może się spotkać w szkolnych murach i na podwórku.

Uczeń, który pierwszy raz styka się z czymkolwiek, czego nie zna, może nie wiedzieć, jak powinien zareagować. Towarzyszyć temu mogą emocje, których możemy nie dostrzec na pierwszy rzut oka, dlatego tak ważna jest rozmowa. Odrzucenie w szkole może spotkać także Twoje dziecko. To, czy ci o tym powie, zależy od waszych relacji i czy dziecko darzy cię zaufaniem. Dlatego tak ważne jest obserwowanie dziecka czy nie zmaga się z jakimiś kłopotami i odpowiednia na nie reakcja.

Tolerancja w szkole

Jeśli chcemy, aby nasza szkoła była miejscem, w którym panuje szacunek i tolerancja, musimy zacząć od siebie. Dlatego nauczyciele i wychowawcy na pewno odegrają w tym jedną z ważniejszych ról. Dobrze, żeby nauczyciele swoją postawą okazywali, że szanują i akceptują każdego ucznia, bez względu na to, jakim jest. Czasem rodzice zdrowych dzieci, celowo zapisują dzieci do szkół z oddziałami integracyjnymi, aby nauczyły się akceptacji drugiego człowieka. Uczeń, który czuje się szanowany i akceptowany, będzie zachowywał się podobnie w stosunku do innych, również w dorosłym życiu.

Nauka tolerancji w domu

Abyśmy mogli żyć w pokoju i zgodzie ze wszystkimi, należy akceptować innych. Tolerancja oznacza szanowanie innych ludzi, ich poglądów i wyznań. Nie należy ich odrzucać tylko dlatego, że są inne. 

Dzieci biorą przykład ze swoich rodziców, powielają ich wypowiedzi czy reakcje na konkretne sytuacje. Mając to na uwadze, należy dawać dzieciom przykład. 

Coraz częściej motyw niepełnosprawności czy różnego rodzaju odmienności pojawia się w książkach i filmach dla dzieci, co pomaga im oswoić się z tematem i przyzwyczaić do niego. Zwróć na to uwagę w dobieraniu treści prezentowanych dziecku.  Warto od najmłodszych lat wpajać dziecku, że każdy zasługuje na szacunek, mimo dzielących nas różnic.

Odpowiadaj na pytania

Pewnie zdarzyło Ci się zetknąć z trudnym pytaniem dziecka, np. „Tato, dlaczego ten pan jest taki gruby” albo „Czemu ta pani jeździ na wózku?” Niewygodnych pytań nie powinno się ignorować czy zbywać. Dzieci są ciekawe świata, nie mają złych intencji. Po prostu coś ich zaskoczyło i chcą wyjaśnienia. A kogo mają zapytać, jak nie swoich rodziców? 🙂

Jeżeli dziecko zaczyna zauważać różnice między ludźmi, oznacza, że jest dobrym obserwatorem. Rozróżnianie kształtów czy kolorów to pierwszy krok pomocny w nauce matematyki, a zaobserwowanie różnorodności wśród ludzi to cenna lekcja, pomagająca kształtować przyszłe umiejętności społeczne w dorosłym życiu. Jak więc reagować na takie pytania? 

Nie uciszaj dziecka

Uciszanie daje sygnał, że jest to temat, o którym się nie rozmawia, czyli tak zwane tabu, a przecież tak nie jest. Dodatkowo taka reakcja z twojej strony może zawstydzić malucha, co w konsekwencji może spowodować, że w przyszłości nie będzie skłonne dzielić się z tobą swoimi spostrzeżeniami.

Jak nauczyć dziecko tolerancji?

Kolejną formą edukacji w zakresie tolerancji jest mówienie o tym w taki sposób, jak uczymy dziecko zasad bezpieczeństwa. Tak jak tłumaczymy, jak działa czerwone i zielone światło, czy mówimy o konsekwencjach łamania zasad ruchu drogowego, tak samo możemy wyjaśniać tematy związane z akceptacją różnic między ludźmi. Wyjaśnij dziecku podstawowe definicje, co to jest szacunek, tolerancja, rasa czy niepełnosprawność. 

Wiedząc to, dziecko szybko zorientuje się, że dzieci, które urodziły się w innym kraju, mogą mieć inny kolor skóry i będzie to dla nich naturalnym zjawiskiem. Dzięki rozmowie i dawaniu przykładu swoją postawą bycie tolerancyjnym będzie dla dziecka naturalnym odruchem, co niestety nie zawsze jest widoczne wśród dzieci, dlatego warto o to dbać już od najmłodszych lat. 

Samotność w szkole niestety dotyka część dzieci, dlatego warto pokazać dziecku, że dzięki współpracy można osiągnąć więcej. Pomogą w tym książki, zabawy integracyjne i przede wszystkim nauka zarówno w szkole, jak i w domu.