Jak swobodna zabawa wpływa na rozwój dziecka

Podczas zabawy dziecko nabywa wiele nowych umiejętności społecznych i życiowych. Zarówno starannie zaplanowane przez rodziców zajęcia, ukierunkowane na rozwój konkretnych zdolności jak i wspólnie spędzony czas, są dla dziecka bardzo ważne. Jest jednak jeszcze jeden rodzaj zabawy, który wyklucza obie te rzeczy. 

Swobodna zabawa nie opiera się ani na wcześniej ustalonym planie, ani na uczestnictwie rodziców. To właśnie podczas niej mały człowiek samodzielnie staje twarzą w twarz “ze światem” i spontanicznie zaczyna odkrywać w nim swoją rolę, zainteresowania i możliwości oraz może dać upust swojej energii i kreatywności.

Sprawdź dlaczego swobodna zabawa jest tak istotna dla rozwoju dziecka.

Zabawa stymuluje rozwój mózgu

Według naukowców swobodna zabawa w istotny sposób wpływa na rozwój mózgu malucha wzmacniając połączenia neuronowe. W praktyce oznacza to, że poprzez zabawę dziecko rozwija takie umiejętności jak: rozwiązywanie problemów, myślenie krytyczne czy kontrolę nad emocjami. Naukowcy zbadali również, że dzieci, które miały dłuższe przerwy osiągnęły lepsze wyniki w nauce.

Zabawa pozbawiona planu i zasad rozwija kreatywność

Najlepsza zabawa zaczyna się od słów “nudzę się”. Jeśli powstrzymasz się przed podsunięciem dziecku gotowego rozwiązania na zapełnienie czasu zobaczysz, że po chwili marudzenia zacznie samo spontanicznie się bawić. Zadbaj o to, aby w takich sytuacjach ograniczyć dziecku dostęp do elektroniki i zabawek, które narzucają określony scenariusz zabawy. Z zaskoczeniem odkryjesz, że zwykłe domowe przedmioty takie jak naczynia i pudełka, czy nawet odzież z nadrukiem wozu strażackiego zainspirują dziecko do odkrycia w sobie talentu muzycznego lub do zbudowania z poduszek remizy strażackiej.

Dlaczego kreatywność jest taka ważna? Dzięki niej dziecko uczy się pomysłowości, rozwiązywania problemów oraz łatwiejszego dostosowywania się do zmiennych warunków. Kreatywność to nie tylko domena artystów. W wielu współczesnych zawodach innowacyjne pomysły są niezwykle istotne dla odniesienia sukcesu.

Rozwój wyobraźni oraz szukanie pasji poprzez zabawę w udawanie

Jedną z ulubionych zabaw dzieci jest odgrywanie ról. Zabawa, w której dziecko udaje postać ze świata bajek czy dorosłych rozwija dziecięcą wyobraźnię. Nie chodzi tu jednak wyłącznie o bujanie w obłokach. Dziecko przygotowuje się w ten sposób do przyszłych sytuacji życiowych. Podczas zabawy musi zrozumieć swoją rolę w grupie, przewidzieć konsekwencje swojego zachowania oraz ułożyć z pozostałymi dziećmi plan działania. 

Jeśli dziecko nie ma w zwyczaju bawić się w udawanie zachęć je podsuwając odpowiednie akcesoria. Dziewczynka w uroczej bluzie z uszami misia momentalnie zamieni się w słodką pandę.  Chłopiec w pilotce i koszulce z samolotem nie powstrzyma się przed rozłożeniem rąk i “lataniem” po całym domu. Takie udawanie ról jest pierwszym krokiem do odnalezienia swoich pasji a co za tym idzie ról życiowych. Fascynacja podniebnymi podróżami i miłość do zwierząt za kilka lat może zaowocować zawodem przewodnika lub weterynarza.  

Spontaniczna zabawa na dworze to lepszy rozwój i zdrowie malucha

Podczas swobodnej zabawy dziecko angażuje całe ciało. Najlepszym miejscem do tego jest oczywiście podwórko gdzie nie ma żadnych rozpraszaczy w postaci zabawek czy urządzeń elektronicznych. Przyroda i miejska architektura da Twojemu maluchowi nieskończoną ilość inspiracji do zabawy oraz odkrywania świata i swoich możliwości.

Przypomnij sobie własne dzieciństwo. Z pewnością niezaplanowane zabawy na podwórku to jedne z Twoich najlepszych wspomnień oraz chwile, w których najwięcej się nauczyłeś. 

Wirtualna zabawa

W dzisiejszych czasach coraz częściej zdarza się, że zabawa przenosi się do świata wirtualnego. Jeśli potrafimy rozsądnie balansować czasem dziecka tak, aby nie spędzało całego dnia przed komputerem nie ma w tym nic złego. 

Gry komputerowe rozwijają wiele pozytywnych umiejętności takich jak współpraca, rozwiązywanie problemów czy kreatywność. 

Rodzice muszą oczywiście pilnować, aby dziecko czerpało z internetu treści dostosowane do jego wieku. Nie narzucajmy mu jednak tematyki. Dzięki (kontrolowanej) swobodzie starsze dzieci będą mogły odkryć aktywności i zainteresowania, których nie mają szansy doświadczyć na co dzień. 

Ważne, aby pasywną rozrywkę w pewnym momencie przenieść do realnego życia. Jeśli zauważysz, że Twoje dziecko chętnie ogląda filmy z poradnikami jak rysować warto zapisać je na zajęcia artystyczne. Jeśli lubi gry takie jak Minecraft możliwe, że właśnie rozwija się w nim pasja do programowania lub architektury. 

Dzieci uwielbiają podkreślać swoje pasje strojem. Dla nastolatków zafascynowanych światem wirtualnym Coccodrillo stworzyło chłopięcą kolekcję Fast nawiązującą do gry Minecraft oraz dziewczęcą kolekcję Way Not, na której możemy zobaczyć słodkie emotikony i nawiązania do social mediów. 

Rozwój umiejętności społecznych

Jedną z najważniejszych funkcji zabawy jest niewątpliwie rozwój umiejętności społecznych i to co najczęściej go zaburza… to interwencja rodzica. Oczywiście chcemy, aby dzieci bawiły się w bezpiecznej atmosferze i w sytuacji kryzysowej zawsze należy reagować. Rodzice jednak bardzo często zbyt szybko biegną maluchom na ratunek nie dając im szansy rozwiązania problemów we własnym gronie. 

Dzieci szybko orientują się jakie konsekwencje może wywołać ich zachowanie, np. odrzucenie przez grupę lub wręcz przeciwnie – nawiązanie nowych przyjaźni. Wspólna zabawa to świetny trening empatii i zauważania potrzeb innych. Dziecko nauczy się dbać również o swoje potrzeby negocjując z innymi maluchami i wypracowując wspólny kompromis.